رژیم قلیایی یا آلکالاین یک رژیم غذایی معروف است که باور دارد می‌توان تعادل pH بدن و خون را از طریق مواد غذایی مصرفی تغییر داد، علی رغم اینکه در حال حاضر هیچ شواهد معتبری مبنی بر امکان پذیر بودن این امر وجود ندارد.
رژیم آلکالاین بر اساس این ایده به وجود آمده که جایگزین کردن غذاهای اسیدی با غذاهای قلیایی سلامت انسان را تقویت می‌کند. طرفداران این رژیم غذایی ادعا می‌کنند رژیم قلیایی در مقابله با بیماری‌های سختی مانند سرطان مفید است. اما آیا واقعا چنین ادعایی حقیقت دارد؟ آیا رژیم آلکالاین ارزش امتحان کردن را دارد؟ در مقاله‌ی امروز رژیم alkaline و تاثیر آن در سلامتی را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
رژیم قلیایی چیست؟
رژیم غذایی قلیایی شما را تشویق می‌کند تا به جای غذاهای اسیدی، غذاهایی قلیایی (یا بازی، به این معنی که pH آن‌ها بیشتر از 7 است) مصرف کنید. نظریه این است که غذاهایی که بدن شما را وادار به تولید اسید می‌کنند، مضر هستند.
افراد مشهوری مانند ویکتوریا بکهام و تام بردی به محبوبیت این رژیم کمک کردند. اما علم فرضی رژیم قلیایی به سال‌های بسیار دور باز می‌گردد.
اصول رژیم غذایی قلیایی
رژیم غذایی قلیایی، غذاها را بر اساس میزان اسیدی یا قلیایی بودنشان دسته‌بندی نمی‌کند، بلکه بر اساس نحوه عملکرد آن‌ها در بدن این کار را انجام می‌دهد. این امر با بار بالقوه اسید کلیوی غذا یا PRAL اندازه‌گیری می‌شود. PRAL توانایی یک غذا را برای تولید اسید در بدن کمی سازی می‌کند.
برای مثال، میوه‌های مرکباتی مانند پرتقال به طور طبیعی اسیدی هستند، اما به دلیل داشتن PRAL منفی، در رژیم غذایی قلیایی، قلیایی محسوب می‌شوند. در مقابل، یک غذای سرشار از پروتئین مانند ماهی سالمون ممکن است طعم اسیدی نداشته باشد، اما به دلیل اسید ساز بودن، در رژیم غذایی قلیایی توصیه نمی‌شود.
کدام غذاها قلیایی هستند کدام غذاها اسیدی؟
غذاهایی قلیایی هستند که کلسیم، منیزیم و پتاسیم دارند. از طرف دیگر غذاهای تشکیل شده از پروتئین، فسفات و گوگرد پسماند اسیدی تولید می‌کنند. گروه‌های غذایی زیر به سه دسته اسیدی، قلیایی و خنثی تقسیم می‌شوند:
- اسیدی: گوشت، گوشت مرغ، ماهی، لبنیات، غلات و الکل؛
- خنثی: چربی‌های طبیعی، نشاسته‌ها و قندها؛
- قلیایی: میوه‌ها، آجیل‌ها، حبوبات و سبزیجات.
سطح معمول pH در بدن چقدر است؟
وقتی درباره رژیم غذایی آلکالاین صحبت می‌کنیم مهم است که ابتدا pH را بشناسید. PH معیار اندازه گیری مقدار اسیدی یا قلیایی بودن یک غذا است. مقدار pH از ۰ تا ۱۴ متغییر است:
- اسیدی: ۰٫۰ تا ۶٫۹
- خنثی: ۷٫۰
- آلکالاین یا قلیایی: ۷٫۱ تا ۱۴٫۰
در رژیم قلیایی خوردن چه غذاهایی مجاز است؟
لیست مواد غذایی که در رژیم قلیایی یا آلکالاین مجاز به مصرف آن‌ها هستید عبارتند از:
- میوه‌ها: شامل هندوانه، سیب، زردآلو، هلو، شلیل، آلو، گیلاس، آووکادو، خرما، زنجبیل، آجیل و حبوبات؛
- سبزیجات: سبزی‌هایی مانند تره، پیازچه، ریحان، شاهی، ترب، اسفناج، کلم بروکلی، قارچ، پیاز، خیار، گوجه، لوبیا سبز مجازند، اما توجه داشته باشید که شما هر نوع سبزی که دوست دارید را نمی توانید مصرف کنید.
- سالادهای مختلف مانند سالاد شیرازی، سالاد فصل و انواع سالادهای دیگر.
- انواع جوانه‌ها: مثل جوانه گندم، عدس، ماش و غیره.
در رژیم قلیایی خوردن چه غذاهایی غیرمجاز است؟
در این رژیم یک سری مواد غذایی وجود دارند که باید از خوردن آن‌ها پرهیز کنید. اما نخوردن این غذاها برنامه غذاییتان را به شدت محدود و تکراری می‌کند.
- مواد غذایی حیوانی: مثل گوشت‌ها. اسیدی‌ترین گروه در این دسته گوشت قرمز است. ماهی مقداری از گوشت قرمز بهتر است؛ ولی باز هم بدن را اسیدی می‌کند.
- لبنیات و تخم مرغ: این غذاها هم اسیدیند و نباید در این رژیم خورده شوند. شیر بز تنها شیری است که به خوردن آن مجازید. آن هم نه به مقدار زیاد.
- شیرین کننده های مصنوعی: از نظر رژیم قلیایی این مواد پر کالری به شدت چاق کننده‌اند. عسل، شیره قند و شربت افرا از دیگر مواد غذایی‌اند که حالت اسیدی دارند؛ ولی نه به شدتِ شیرین کننده‌های مصنوعی.
مزایای رژیم آلکالاین چیست؟
به عنوان یک رژیم غذایی گیاهی، این رژیم مزایای سلامتی متعددی دارد. این مزایا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کاهش وزن
- بهبود عملکرد کلیه
- کاهش خطر ابتلا به سرطان
- بهبود عملکرد قلب
- بهبود توده عضلانی
- کاهش سردرد
- کاهش خستگی و بی حالی
- کاهش استرس
شایان ذکر است که این مزایای سلامتی، به احتمال زیاد ناشی از مصرف یک رژیم غذایی سالم و متعادل است، نه به دلیل سطوح اسیدی یا قلیایی.
آیا رژیم آلکالاین سرطان را درمان می‌کند؟
بسیاری معتقدند سرطان تنها در فضای اسیدی رشد می‌کند و آن را با رژیم آلکالاین یا قلیایی تسکین و می‌شود درمان کرد. اما بررسی‌های همه جانبه درباره رابطه بین اسید ناشی از رژیم غذایی یا افزایش اسیدی بودن خون به علت رژیم غذایی و سرطان، نشان دادند هیچ ارتباط مستقیمی بین این دو وجود ندارد.
اول اینکه غذاها تاثیر چشم گیری روی pH خون ندارند. دوم اینکه حتی اگر فرض کنیم خوردن بعضی از غذاها، سلول‌های سرطان منحصر به فضاهای اسیدی نیستند. در واقع سرطان در بافت عادی بدن رشد می‌کند که Ph نسبتا قلیایی دارد.
بسیاری از پژوهش‌ها با موفقیت، سلول‌های سرطانی را در فضایی قلیایی رشد دادند. اگر چه تومرها در فضایی اسیدی سریع‌تر رشد می‌کنند اما این فضای اسیدی ساخته دست خود تومورهاست. در واقع فضای اسیدی سبب سرطان نمی‌شود بلکه این سرطان است که فضا را اسیدی می‌کند.
هیچی حس خوب تناسب اندام نمی‌شه
کافیه خودت رو توی لباسی تصور کنی که همیشه آرزوی پوشیدنش رو داشتی. اونوقت با رژیم دکتر کرمانی لاغر شدن برات مثل آب خوردن می‌شه.
از همین حالا برای اندام رویاییت برنامه ریزی کن.
نمونه سه روزه رژیم قلیایی رایگان
برای آشنایی بیشتر با رژیم قلیایی، نمونه ای از این رژیم را برای شما آورده ایم:
روز اول
- صبحانه: پوره توفوی سبزجیات
- ناهار: سوپ گوجه
- شام: سالاد کلم با سس خامه ای
- میان وعده: میوه، سبزیجات، آجیل ها و دانه ها
روز دوم
- صبحانه: اسموتی پای سیب
- ناهار: سالاد نارنگی ساده یا سوپ تره فرنگی فرانسوی
- شام: خوراک عدس و دانه گیاهی بدون آجیل
- میان وعده: سبزیجات، آجیل، دانه ها، سالاد میوه
روز سوم
- صبحانه: آب گریپ فروت و یک کاسه گرانولای گیاهی
- ناهار: سالاد انبه و خیار
- شام: سوپ گیاهی هویج و زنجبیل
- میان وعده: میوه، سبزیجات، آجیل یا تخمه کدو تنبل سرخ شده در هواپز
عوارض رژيم غذایی قلیایی
رژیم قلیایی با وجودیکه مزایای زیادی برای سلامتی دارد، با عوارضی نیز همراه است.
کاتلین زلمان (یک متخصص تغذیه) معتقد است فواید سلامتی که رژیم قلیایی می‌تواند به آن‌ها منجر شود، هیچ ارتباطی با سطوح pH بدن شما ندارد. این رژیم غذایی مصرف میوه‌ها، سبزیجات، آجیل و حبوبات، و همچنین غذاهای کامل و فرآوری نشده را ترویج می‌کند، که اساس یک رژیم غذایی سالم است. اما یک رژیم غذایی متعادل همچنین شامل بسیاری از غذاهایی است که رژیم قلیایی محدود می‌کند، مانند غلات کامل، لبنیات و بسیاری از انواع پروتئین.
نفخ معده
از ایراداتی که به رژيم آلکالین یا رژيم آلکالاین می‌گیرند این است که این برنامه رژيمی باعث نفخ معده می‌شود. تعدادی می‌گویند وقتی سبزیجات زیادی که در این برنامه رژيم لاغری وجود دارد را می‌خورند، باعث نفخ و ضعف معده آن‌ها می‌شود.
این صحبت های دکتر کرمانی را از دست ندهید:
بزرگ شدن معده
تعدادی از متخصصان تغذیه رژيم آلکالین می‌گویند این رژيم باعث بزرگ شدن معده می‌شود. حجم معده به اندازه یک مشت بسته است ولی این برنامه چون خیلی زیاد است باعث می شود معده کش آمده و بزرگ شود.
خطر بازگشت وزن
رژیم‌هایی مانند رژیم قلیایی ممکن است اثر یویو (بازگشت وزن) ایجاد کنند، چرا که وقتی به سبک زندگی عادی خود بازگردید، احتمالاً وزنی را که از دست داده‌اید، دوباره به دست خواهید آورد – و شاید حتی دچار چند کیلو اضافه تر نیز بشوید. در نهایت، محدودیت‌های رژیم قلیایی ممکن است حفظ آن را در بلندمدت دشوار کند.
ایجاد اختلالات خوردن
افرادی که سابقه اختلالات خوردن دارند، به شدت باید از این رژیم پرهیز کنند. زمانی که شما غذاها را به عنوان خوب یا بد دسته بندی می‌کنید – مانند غذاهای قلیایی در مقابل غذاهای اسیدی – این امر موجب ترویج اختلالات خوردن می شود.
چه کسانی نباید رژیم قلیایی بگیرند؟
رژیم قلیایی، با وجود فواید بالقوه‌اش، برای همه افراد مناسب نیست. در اینجا به برخی از گروه‌هایی که باید از این رژیم اجتناب کنند یا با احتیاط بیشتری به آن بپردازند، اشاره می‌کنیم:
- افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی
- افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد مبتلا به اختلالات هورمونی
- زنان باردار و شیرده
- افراد مسن
- افرادی که داروهای خاص مصرف می‌کنند.
آنچه از مقاله رژیم قلیایی آموختیم:
رژیم قلیایی یک رژیم غذایی معروف است که مصرف غذاهای قلیایی یا کم اسید مانند میوه‌ها و سبزیجات را به منظور بهینه سازی سطوح pH در بدن و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن تشویق می‌کند.
افزودن بیشتر میوه‌ها و سبزیجات به رژیم غذایی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش دهد، اما تحقیقات ارتباط مستقیمی بین مصرف غذاهای قلیایی و بهبود سلامت را تأیید نمی‌کنند. پیروی از یک رژیم غذایی قلیایی سخت گیرانه که پروتئین‌ها، لبنیات و غلات را حذف می‌کند، نه ضروری است و نه برای داشتن یک رژیم غذایی مغذی و متعادل توصیه می‌شود.
سوالات متداول مقاله رژیم قلیایی:
1- غذاهای قلیایی برای لاغری کدامند؟
منظور از غذاهای قلیایی، غذاهایی هستند که موجب تولید اسید در بدن نمی شوند؛ مانند میوه ها، سبزیجات، آجیل ها و دانه ها.
2- آیا رژیم آلکالاین برای کاهش وزن مؤثر است؟
رژیم آلکالاین به طور مستقیم برای کاهش وزن طراحی نشده است، اما انتخاب غذاهای قلیایی مناسب می‌تواند به شما در رسیدن به اهداف کاهش وزن کمک کند.
3- خرما اسیدی است یا قلیایی؟
خرما از نظر خواص شیمیایی به شدت قلیایی (آلکالین) است.
منبع:
